Ik had voor de minor het beeld dat de Tweede Wereldoorlog gruwelijk was en wereldwijd mis ging. Die omschrijving past nog steeds wel bij het beeld dat ik er nu van heb, maar daar is ook alles mee gezegd. Ik dacht dat ik er veel over wist door documentaires die ik keek, maar mijn kennis bleek beschamend beknopt. Er werd in de eerste les al gevraagd om al jouw overtuigingen even te parkeren en ik begreep als snel waarom dit belangrijk is. Ik kan soms erg overtuigd zijn van kennis, maar over de Tweede Wereldoorlog zijn veel onjuistheden bekend. Ik heb een genuanceerde en kritische blik gekregen van de Tweede Wereldoorlog. De nuance is vooral op gebied van de daders. Ik ben meer geïnteresseerd geraakt in het proces waardoor mensen hiertoe in staat zijn, dan naar het karakter mensen die hier een cruciale rol in speelden. Ik zal niet alles wat ik nu weet over de opsommen, want dan zou deze alinea pagina’s vol worden. Maar ik ken het geheel, ik ken de feiten en heb vooral geleerd om genuanceerder te kijken naar de geschiedenis die gepresenteerd wordt. Er is volledig aan mijn verwachtingen voldaan. Ik had de wens om echt veel te weten over de Tweede Wereldoorlog en de juiste feiten te leren. Ik had als uitgangspunt dat ik (veel) meer wilde weten dan de gemiddelde medeburger met een beetje basiskennis. Ik denk dat dit gelukt is. Mijn werk heeft niet zoveel verband met deze minor, zoals bijvoorbeeld een student Pabo veel meer heeft. Al werden mensen met een verstandelijke beperking natuurlijk ook als Untermensch gezien en vermoord. Ik zit al sinds 2006 in de gehandicaptenzorg en denk bij sommige dingen wel eens: dit kost de samenleving tonnen, terwijl hij dit helemaal niet zo nodig heeft. Een client van een andere woongroep kreeg bijvoorbeeld een spraakcomputer vergoed omdat ze niet kan praten, maar om een spraakcomputer te kunnen bedienen, moet je ook bepaalde vaardigheden bezitten. Je moet namelijk wel kunnen bedenken wat je dan wil zeggen, anders zal je een spraakcomputer nooit kunnen bedienen. Een spraakcomputer kost duizenden euro’s. Ik vond dit belachelijk en nam de begeleiders kwalijk dat zoiets hadden aangevraagd. Net als collega’s die wel heel erg vaak een huisarts bezoeken terwijl dat mijns inziens dan niet nodig is. Ik vind dat je best kritische gedachten mag hebben over waar de samenleving voor betaalt en of dit wel echt noodzaak is. Maar enige nuance in het uitleggen van deze gedachten is wel heel belangrijk. Dat maakt het gedachtengoed van Hitler voor mij wel duidelijk. Hij schaalde mensen in op waarde, mensen die niks voor de samenleving betekenden waren sowieso niks waard. Als mens heb ik vooral geleerd om me bewust te zijn van mijn eigen racistische gedachten, hoewel ik echt dacht dat ik die niet zo had. Bij racisme denk je direct aan haat jegens mensen van een andere afkomst en dat heb ik niet, maar racisme begint anders. Daar ben ik me van bewust geworden. Hierin heeft iedereen een verantwoordelijkheid en die wil ik graag nemen. De verantwoordelijkheid om zelf na te denken en uit te zoeken welke informatie voor waarheid aanneemt en om zelf keuzes te maken. Ik heb me voorafgaand aan de minor verdiept in wat de minor inhield. Ik heb de doelen ook gelezen op kiesopmaat en heb deze doelen dus overgenomen. Ik heb dus als doel gehad om de feiten over de Tweede Wereldoorlog actueel te houden en om onwaarheden uit de wereld te helpen. Ik wilde me niet alleen gaan verdiepen in de Joodse slachtoffers, maar ook in de daders. En ik wilde de gebeurtenissen van destijds kunnen koppelen aan de context van nu, en daarbij tot bewustwording te komen op vlak van hedendaags racisme en ieders verantwoordelijkheid. De doelen van de minor komen dus echt overeen met wat ik dacht dat we zouden gaan leren en wat ik daardoor als eigen doelen voor ogen had. Ik hoopte daarbij dat ik de minor kon koppelen aan mijn studie. Met name de experimenten die verklaren waarom mensen bepaald gedrag laten zien zorgden voor een verband met mijn studie. Zoals ik in mijn portfolio’s al heb omschreven ga ik vooral kritischer kijken naar nieuws. Ik ben me bewust van het feit dat nieuws altijd gekleurd is en Wikipedia lang niet altijd klopt. Concreet betekent dit dat ik na het horen of lezen van nieuws niet direct een mening vorm, maar me eerst afvraag hoe dit verhaal nou precies in elkaar zit. Ik volg het nieuws ook anders door de minor. Zo zie ik de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, meer als een oorlog tussen de VS en Rusland, waar allerlei NAVO landen in de vorm van steun aan meedoen. Ik vraag me bijvoorbeeld vooral af: stel dat ik Russisch was en alleen Russische nieuwsberichten zou volgen. Zou ik die oorlog dan afkeuren? Ik hoor sinds de oorlog niet voor het eerst in mijn leven van propaganda, maar ik kan me er wel meer bij voorstellen. Dit zorgt er concreet voor dat ik andere, empathischere gedachten heb bij het horen van nieuws over deze oorlog. Ik ben bovenal kritischer over mijn eigen racistische gedachten en die van een ander. Op de groep waar ik werkzaam ben woont sinds anderhalf jaar een client die zeer complex is. Hij komt uit Somalië en is moslim. De ouders van de overige cliënten zijn niet blij met de komst van deze jongen. Ik kan me dat wel voorstellen, want hij verheft regelmatig zijn stem, is soms agressief en oogt vaak onverzorgd. Echter, als ouders dit uiten bij mij vertellen enkelen dat ze het vooral raar vinden dat hij die ‘islamitische muziek’ draait de hele dag. Ze doelen hiermee op zijn wekker die het gebed oproept. Deze ‘muziek’ kan natuurlijk niet het probleem zijn en ik kijk ze dan ook maar een beetje verward aan. Ik vind de muziek van deze jongen minder storend dan het zoveelste cd’tje van Jan Smit. Ik voel en merk – zonder dat ik dit hard kan maken – dat de afkeur van ouders ook te maken heeft met zijn afkomst en andere gewoonten. Ik heb er nog steeds de juiste woorden niet voor, maar ben dit gedrag van ouders van cliënten wel serieuzer gaan nemen sinds de minor, omdat het een verantwoordelijkheid van iedereen is om op te komen voor iemand die gediscrimineerd wordt. Als er iets gezegd wordt waarna ik concreet kan benoemen dat er racistisch gesproken wordt, zal ik hier iets van zeggen.
K S