Mijn huidige beeld van de Tweede Wereldoorlog is veelomvattend en diepgaand. Ik heb niet alleen feitelijke kennis opgedaan, maar ook inzicht verkregen in de complexiteit van de historische gebeurtenissen. De oorlog wordt voor mij nu meer dan alleen een reeks gebeurtenissen; het is een periode van intense menselijke ervaringen, met zowel heldhaftige daden als diepe tragedies, dillema’s, empathie, nuance en bewustwording. Mijn perspectief is gegroeid doordat ik de oorlog ben gaan zien als een cruciale fase in de menselijke geschiedenis, met verstrekkende gevolgen voor de samenleving en individuen, die vandaag de dag nog steeds hun uitwerking hebben op het heden en de toekomst.
Mijn kennis van de Tweede Wereldoorlog is aanzienlijk uitgebreid en verdiept. Ik heb niet alleen feitelijke gegevens over de gebeurtenissen verzameld, maar heb ook inzicht gekregen in de sociale, politieke en psychologische aspecten van die tijd. Mijn begrip van de oorzaken, het verloop en de gevolgen van de oorlog is nu veel gedetailleerder. Bovendien ben ik me bewust geworden van de complexe ethische vraagstukken en morele dilemma's die tijdens de oorlog een rol speelden. Mijn kennis reikt verder dan enkel historische feiten; het omvat nu een breder begrip van de impact op menselijk gedrag en maatschappelijke structuren. Dit is het resultaat van de vele momenten van reflectie, waarin ik werd uitgedaagd om mijn referentiekader en morele kompas te gebruiken om situaties te begrijpen of mezelf in hedendaagse contexten te plaatsen. Het gebruik van een basale kennis van de psychologie en sociologie (en criminologie) heeft mij hierdoor erg geholpen.
Mijn inzicht in gedrag en gedragswetenschappen heeft bijgedragen aan een grotere bewustwording, en ik voel me nu beter in staat om kennis en inzichten over de Tweede Wereldoorlog over te dragen, met als doel het organiseren, ondersteunen of aanvullen van kleinschalige battlefield tours voor mijn werk. Kortom, mijn verwachtingen zijn overtroffen, en ik ben klaar om mijn verworven kennis en inzichten constant verder uit te breiden om deze zodoende in de praktijk te kunnen gebruiken.
Ik heb benadrukt dat het van belang is om mijn kennis verder uit te breiden en voortdurend te blijven leren. De meest waardevolle les die ik uit de minor heb gehaald, is het belang van voortdurende kritische reflectie, maar dan wel kritisch vanuit diverse perspectieven, zelfs die waar ik in eerste instantie wellicht geen aandacht of empathie voor had. Het bovenstaande versterkt mijn al bestaande stoïcijnse ethos/filosofie: Als je niks zinnigs te zeggen hebt; hou dan je mond. Met andere woorden als je inzicht hebt in verschillende perspectieven is dat zinvoller dan een kortzichtig perspectief. Men hoeft niet overal iets van te vinden. Je kan pas een oordeel of mening vormen als je kritisch bent geweest. Wanner ik iets uitdraag aan anderen over de periode over Wo2 is het belangrijk dat ik deze reflectie niet door middel van suggestieve vragen opleg. Het is van belang om door middel van de feiten; men zelf te laten reflecteren.
Als militair ben ik ook gegroeid. Om deze afsluiting niet al te complex te maken vat ik het simpel samen: Ik heb simpelweg een hekel aan onrechtvaardigheid, men moet elkaar kunnen respecteren ondanks de verschillen en niemand mag gebukt gaan onder tirannie gebaseerd op ras, geloof, overtuigen, seks of gender. Men moet in (relatieve) vrijheid kunnen leven (met enkele wetten, normen en fatsoensnormen).
In mijn functie als officier zal ik de ethische begrippen en ervaringen meenemen in het nemen van complexe besluiten om zodoende ten alle tijden proportioneel te kunnen optreden. Deze minor heeft voor mij daarom een overtreffend en aanvullend begrip gegeven passend binnen de kaders van het humanitair oorlogsrecht welke de basis vormt voor mijn toekomstig handelen. Ik richt mij als militair daarom altijd op het beschermen van de humanitaire belangen. Wanneer een vijand deze bedreigt grijp ik in.
De afgelopen periode, waarin de minor plaatsvond, heeft voor mij aanzienlijk persoonlijke en professionele leermomenten en bewustwordingen opgeleverd. Ik heb met eigen ogen kunnen aanschouwen waar en hoe historische gebeurtenissen zich hebben voltrokken tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens deze reis, waar de focus lag op het dadererfgoed, heb ik groteske vormen van het kwaad gezien die hebben geleid tot ongelofelijk veel slachtoffers en onbeschrijfelijk veel leed. Ook heb ik gezien welke rol omstanders in het geheel hebben gespeeld. Ik heb bewustwording gecreëerd over oorzaken en gevolgen, en heb hier telkens over kunnen reflecteren vanuit verschillende referentiekaders en mijn eigen normen en waarden. In veel gevallen zorgde deze reflectie ervoor dat mijn bestaande overtuigingen almede normen en waarden groeiden. Ook heb ik door middel van andere invalshoeken soms mijn bestaande overtuigingen moeten aanpassen omdat de feiten anders waren dan ik eerst dacht. De belangrijkste les die ik hieruit meeneem, is om te allen tijde kritisch te zijn. Dit sluit aan bij mijn al bestaande stoïcijnse ethos: als je niets zinnigs te zeggen hebt, houd dan je mond. Dit kan ik nu aanvullen met: je kunt pas iets vinden als je vanuit meerdere invalshoeken hebt gekeken. Op korte en ook lange termijn zal deze bewustwording mijn leven en mijn werk als militair sturen. Dit zal zich naar mijn inzicht op korte en lange termijn uiten in een groter empathisch vermogen, iets wat toch altijd wel een zwak punt van mij was.
Voor toekomstige bezoekers van WO II-locaties wil ik benadrukken dat het cruciaal is om vooraf onderzoek te doen en stil te staan bij de donkere bladzijden van onze geschiedenis en deze op kritische wijze te benaderen. Het biedt niet alleen een ander perspectief op de geschiedenis, maar helpt ook om onszelf beter te begrijpen en te leren van het verleden.
Wat betreft mijn eigen toekomstige bezoeken aan deze locaties, zou ik overwegen ze opnieuw te bezoeken. De ervaringen hebben mij verrijkt en het besef versterkt van het belang om de geschiedenis levend te houden. Terugkeren naar deze plekken kan dienen als een herinnering aan de lessen die we moeten blijven leren en doorgeven aan volgende generaties. Ik deins er daarom ook niet voor terug om mensen in mijn directe omgeving te vertellen over mijn leermomenten. Ik hoop dat dit ervoor zorgt dat ook anderen inzien dat alles niet zo zwart-wit is als men eerst dacht.
I H